کشور استرالیا بر اساس کنوانسیون بین‌المللی سال 1351 جنیوا به آن دسته پناهجویانی‌که بلافاصله پس از ورود به استرالیا خود را به اداره امور مهاجرت این کشور معرفی کنند، تحت شرایط خاص پناهندگی اعطا می‌نماید.
در این مقاله در رابطه به روند درخواست پناهندگی افرادی‌که به هر نحوی به خاک استرالیا رسیده و اقدام به پناهندگی می‌نمایند، به گونه فشرده معلومات ارایه می‌گردد.
چه کسانی می‌تواند پناهنده شوند؟
افردی‌که در کشور اصلی خود به دلایلی مانند جنسیت، مذهب، شرکت در گروه‌های خاص، عقاید سیاسی و اجتماعی، جنگ و سایر مشکلات اذیت و یا شکنجه شده یا ترس از مرگ و شکنجه شدن داشته و اکنون در داخل خاک استرالیا حضور داشته باشند.
ثبت نام پناهجو
افرادی‌که به قصد پناهندگی وارد خاک استرالیا گردیده، لازم است تا در مدت شش (۶) ماه درخواست پناهندگی خود را در اداره مهاجرت ثبت نمایند. افرادی‌که به‌طور غیرقانونی وارد خاک استرالیا شده اند، خود شان را به پولیس این کشور تسلیم نموده و پولیس هر شخص پناهنده را برای ثبت نمودن درخواست رسمی به اداره مهاجرت این کشور معرفی می‌کند. این اداره تحت نظر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، فرد را به عنوان پناهجو ثبت‌نام نموده، معلومات بایومتریک آن‌ها را اخذ و زمان بررسی درخواست پناهندگی را تعیین می‌نماید.
پس از ثبت‌نام چه اتفاق می‌افتد؟
مسوولان امنیتی پناهجو را به یکی از کمپ‌های پناهجویان انتقال داده و او در آن‌جا در انتظار بررسی درخواست خود می‌ماند. پناهجو در این کمپ با سایر پناهجویان تا هنگام بررسی و پذیرش درخواست خود به زندگی ادامه داده که از سهولت‌های محدود چون سهولت‌های صحی، غذای سه وقت در روز، لباس، وسایل مورد نیاز و محل خواب برخوردار می‌باشد. پناهجویان در بیشتر موارد در کمپ‌های موجود در جزیره‌های دور از شهرهای استرالیا مستقر می‌شوند که هیچ نوع تماس با شهروندان استرالیایی نخواهند داشت.
بررسی و پذیرش درخواست پناهندگی
طبق کنوانسیون جنیوا، کسانی که به‌عنوان پناهجو وارد خاک کشورهای دیگر می‌شوند می‌بایست دلیل محکم و اسناد مبنی بر داشتن شرایط پناهندگی به محکمه ارایه کنند. از این‌رو پناهجو در زمان معین به محکمه مربوطه حاضر شده تا قاضیان درخواست او را بررسی نمایند. پناهجو تمامی دلایل و اسنادی‌که گفته‌های او را اثبات نماید، به محکمه ارایه می‌کند. طبق قوانین سازمان ملل متحد، هنگامی‌که بررسی درخواست پناهجو به عهده دولت استرالیا قرار می‌گیرد، قبول یا رد آن نیز به تصمیم دولت این کشور بستگی دارد. در صورتی‌که فرد پناهجو بتواند در محمکه دلایل پناهندگی خود را به اثبات برساند، درخواست او پذیرفته می‌شود.
بررسی چه مدت طول می‌کشد؟
پس از ثبت درخواست پناهندگی، متقاضی ماه‌ها و در برخی موارد سال‌ها در انتظار بررسی درخواست خود می‌ماند. طی این مدت درخواست‌کنندگان به زندگی در کمپ پناهجویان اقامت داشته و اجازه بیرون شدن از آن را ندارند.
حقوق پناهندگان
پس از موافقت رسمی با درخواست پناهندگی، شخص به عوض پناهجو به وی عنوان پناهنده اطلاق شده و الی دریافت اقامت و پاسپورت استرالیا می‌بایست در این کشور حضور داشته و در اکثر مواقع اجازه بازگشت به کشور خود را نخواهد داشت. طی این مدت پناهنده همانند سایر شهروندان از سهولت‌های بیشتری چون آموزش زبان، داشتن شغل، تردد و زندگی در استرالیا ، بهره‌مندی از حقوق، آزادی‌ها و امنیت شخصی برخوردار خواهد بود.
درخواست کدام افراد رد می‌شود؟
طبق قوانین پناهندگی استرالیا درخواست پناهندگی افرادی که از کشورهای امن درخواست پناهندگی به این کشور را نموده و افرادی‌که قبلاً به کشورهای اتحادیه اروپا یا سویس درخواست پناهندگی داده و هم اکنون این درخواست را از کشور استرالیا نموده اند، نمی‌توانند در این کشور به عنوان پناهنده شناخته شوند.
اگر درخواست رد شود، چه؟
چنانچه قاضی محکمه دلایل فرد را ناکافی و نامشخص اعلام کند، پناهجو یا در مدت زمانی‌که محکمه به او داده، خاک استرالیا را ترک می‌کند و یا در برابر فیصله محکمه اعتراض خود را در محاکم بالاتر ثبت می‌کند. پناهجو برای تدویر جلسه‌های بعدی محکمه در کمپ پناهجویان در انتظار به سر برده که سپس در مورد آن بر اساس فیصله نهایی تصمیم اتخاذ می‌گردد. در صورتی‌که دولت استرالیا درخواست پناهندگان را رد کند، دفتر کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نیز در جهت ماندن آن‌ها در این کشور کمک نمی‌تواند.
دریافت کمک و مشوره
صلاح است تا قبل از درخواست پناهندگی با نهادهای ذیربط مشوره صورت گیرد. فهرست نهادها که برای پناهجویان مشوره می‌دهند، در ویب‌سایت (https://www.iaa.govt.nz/) قابل دسترس می‌باشد. هم‌چنان، معلومات در رابطه به روند درخواست و پذیرش پناهندگی در استرالیا را می‌توان در ویب‌سایت اداره مهاجرت استرالیا (https://immi.homeaffairs.gov.au/) مطالعه و یا از طریق لینک (https://immi.homeaffairs.gov.au/help-support/departmental-forms/online-forms) درخواست معلومات بیشتر را نمود.