یکی از راه‌ها برای درخواست پناهندگی در کانادا این است که فرد متقاضی به محض ورود به خاک این کشور در مرزها یا در یک بندر ورودی درخواست ارایه نماید. از آن‌جایی‌که کانادا عضو کنوانسیون جنیوا بوده، درخواست پناهندگی متقاضیان را مورد بررسی قرار داده و در صورت برآورده نمودن شرایط به آن‌ها پناهندگی می‌دهد.
در این مقاله فرایند پناهندگی از طریق مرزها و بنادر رسمی کانادا مرور می‌‌گیرد و مطالعه آن به افرادی ارزش بیشتر دارد که قصد ارایه درخواست پناهندگی به محض ورود به خاک این کشور را دارند.
چه کسانی درخواست پناهندگی کرده می‌توانند؟
افرادی درخواست پناهندگی نموده می‌توانند که دلایل قانع‌کننده مبنی بر ترس از شکنجه و آزار بر اساس عقاید مذهبی، ملیتی، عقاید سیاسی یا عضویت در گروه‌های اجتماعی خاص ارایه نمایند. این دلایل باید به نحوی باشد که در نخست سازمان خدمات مرزی کانادا (Agency Services Border of Canada - CBSA) و سپس اداره یا هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (Immigration and Refugee Board – IRB) را قانع نماید.
مراحل درخواست پناهندگی در مرزها یا بنادر ورودی
افراد هنگام ورود به کانادا، می‌توانند در مرزهای ورودی به خاک این کشور، درخواست حمایت از پناهندگان را با افسران سازمان خدمات مرزی کانادا (CBSA) طرح می‌کنند. زمینه برای ابراز علاقه به پناهندگی در تمامی بنادر از جمله میدان‌های هوایی، بنادر دریایی و ایستگاه‌های زمینی کانادا مساعد است. متقاضی به یک افسر خدمات مرزی مراجعه نموده و تقاضای پناهندگی خود را ابراز می‌کند. افسر از متقاضی می‌خواهد که فورم اساس برای درخواست پناهندگی یا Basis of Claim BOC Form را دانلود و خانه‌پری نماید. به‌طور معمول، فورم‌ها را متقاضی در بندر ورودی تکمیل کرده و آنرا به‌علاوه اسناد هویتی و سایر اسناد در دست داشته به افسر می‌سپارد. از متقاضیان سوالاتی در مورد وضعیت شان و دلایل عدم بازگشت به کشور اصلی او پرسیده خواهد شد. هم‌چنان معلومات بایومتریک متقاضی یعنی اثر انگشت و عکس او اخذ می‌گردد.
قابل یادآوری است، متقاضی صرف در صورتی که افسر از او بخواهد به‌طور آنلاین درخواست پناهندگی خود را در پورتال محافظت از پناهندگان ارایه می‌نماید. در صورتی‌که افسر مرزی از متقاضی خواسته باشد تا فورم اساس درخواست پناهندگی (Basis of Claim BOC Form) را خانه‌پری نماید و او را به دفتر هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) معرفی کند، در این صورت نیاز به ارایه درخواست آنلاین پناهندگی نمی‌باشد.
افسر مرزی در قبال پناهندگان چه مسوولیت دارد؟
افسر درخواست متقاضی را با در نظرداشت قوانین نافذه و طرزالعمل‌های داخلی کانادا بررسی نموده و اطمینان حاصل می‌کند که امکان بررسی درخواست متقاضی در این کشور وجود دارد. افسر مسوولیت دارد تا تصمیم بگیرد که آیا درخواست پناهندگی واجد شرایط ارجاع به هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) است یا خیر.
اگر افسر مرزی درخواست متقاضی را رد کند، چه می‌شود؟
در صورتی درخواست رد می‌گردد که دلایل متقاضی پناهندگی بر اساس دلایلی چون عقاید مذهبی، ملیتی، عقاید سیاسی یا عضویت در گروه‌های اجتماعی خاص نباشد یا دلایل اقتصادی، تفریحی و یا سایر دلایل غیرموجه برای درخواست ارایه گردد. پناهندگانی‌که از کشورهای امن و یا قبلا در یک کشور دیگر پناهنده شده اند، چانسی برای پذیرش پناهندگی ندارند. درخواست متقاضی که قبلاً در کانادا درخواست پناهندگی داده باشد، یا به جرمی جدی در گذشته محکوم و مرتکب شده است، یا اگر از طریق ایالات متحده وارد کانادا شده است، ممکن است واجد شرایط پناهندگی در کانادا نباشد. در صورتی که افسر بداند که خطر مرگ یا شکنجه شخص متقاضی را تهدید نمی‌کند و می‌تواند به کشورش برگردد، در این صورت درخواست پناهندگی متقاضی رد شده و شخص متقاضی به کشورش برگردانده می‌شود.
اگر درخواست متقاضی را افسر مرزی بپذیرد، چه می‌شود؟
اگر افسر قانع شود که درخواست پناهندگی واجد شرایط است، در این مرحله در قسمت تکمیل تمامی اسناد درخواست با متقاضی همکاری می‌کند. متقاضی مطمین شود که تمامی اعضای خانواده خود از جمله همسر و فرزندان را در فورم‌های درخواست پناهندگی ذکر کند تا در صورت پذیرش درخواست پناهندگی، آن‌ها نیز در درخواست اقامت دایم متقاضی گنجانده شوند.
اگر افسر تشخیص دهد که درخواست پناهندگی واجد شرایط است، موارد ذیل را به‌منظور طی‌مراحل بعدی درخواست به متقاضی ارایه می‌کند:
- یک سند مبنی بر حمایت از پناهندگان که به متقاضی کمک می‌کند تا به خدمات صحی فدرال و سایر خدمات در کانادا به‌طور موقت دسترسی داشته باشند.
- سند تاییدنامه معرفی (Confirmation of Referral Letter) که تصدیق می‌کند درخواست پناهندگی متقاضی به هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) ارجاع شده است.
- اصل فورم اساس درخواست پناهندگی (Basis of Claim BOC Form)
- راهنمایی‌های ضروری به‌منظور تکمیل معاینات صحی
پس از ارایه درخواست چه اتفاق می‌افتد؟
بر اساس اسنادی که پس از مصاحبه ارایه شده، متقاضی به عنوان پناهنده در کانادا شناخته شده و به‌طور موقت به خدمات صحی فدرال و سایر خدمات در کانادا دسترسی خواهد داشت. سپس، درخواست متقاضی جهت طی‌مراحل بعدی به هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) ارجاع می‌گردد.
افرادی‌که در مرزها و بنادر در نزد افسران مربوط به سازمان خدمات مرزی کانادا درخواست ارایه کنند، در صورت واجد شرایط بودن، درخواست به‌منظور تصمیم‌گیری به IRB ارجاع داده می‌شود. متقاضی که واجد شرایط است، در مدت زمان 15 روز تمامی اسناد موردنیاز درخواست را تکمیل کرده و آنرا به بخش حفاظت از پناهندگان اداره مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) تسلیم می‌نماید.
پذیریش درخواست
اتخاذ تصمیم نهایی در رابطه به پذیرش درخواست پناهندگی متقاضی از صلاحیت‌های اداره یا هیأت مهاجرت و پناهندگی کانادا (IRB) می‌باشد. در صورتی‌که متقاضی اسناد و مدارک فراوان برای اثبات تهدید خود ارایه کرده و پرسشی باقی نمانده است، IRB درخواست را پذیرفته و تصمیم خود را مبنی بر پذیرفتن پناهندگی به متقاضی می‌فرستد. اگر IRB پس از مرور درخواست لازم بداند، جلسه استماع را تنظیم و متقاضی را به آن جهت مصاحبه و ارایه معلومات دعوت می‌نمایند. متقاضی در تاریخ و ساعت معین در جلسه استماع اشتراک می‌نماید. اگر متقاضی برای اثبات ادعای خود شاهد دارد، شاهدان او نیز مبنی بر تصدیق گفته‌های او شهادت خواهند داد. متقاضی توضیح می‌دهد و ممکن است شاهد شهادت بدهد که متقاضی بر اساس نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص یا عقاید سیاسی خود ترس موجه از آزار و اذیت در کشور اصلی خود داشته و بر اساس کنوانسیون جنیوا یا قوانین نافذه کانادا پناهنده محسوب می‌شود. در صورتی‌که اعضای جلسه مبنی بر پذیرش درخواست پناهندگی تصمیم بگیرند، در پایان جلسه تصمیم را شفاهی به متقاضی گفته و سپس در مدت یک ماه تصمیم را از طریق پست برای متقاضی ارسال می‌کنند. برای دانستن جزئیات بیشتر جهت آماده شدن به جلسه استماع به این لینک مراجعه نمایید.
پس از پذیریش درخواست چه اتقاق می‌افتد؟
اگر IRB درخواست را بپذیرد، متقاضی وضعیت "شخص محافظت‌شده" را دریافت می‌کند. این بدین معناست که متقاضی شرایط لازم برای ماندن در کاناد، اقامت دایم، تابعیت و اجازه کار و تحصیل را در این کشور برآورده نموده است.
اجازه کار و تحصیل
افرادی‌که تقاضای پناهندگی شان را به‌طور رسمی به اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا ارایه نموده اند، می‌توانند برای اجازه کار و تحصیل نیز درخواست ارایه نمایند. برای ارایه درخواست، متقاضی به این لینک رفته و فورم‌های درخواست اجازه کار یا تحصیل یا درخواست برای هر دو را ارایه می‌نمایند. متقاضیان پس از یک مدت کوتاه اجازه کار و اجازه تحصیل را برای یک مدت مشخص دریافت می‌کنند که در آینده قابل تمدید نیز می‌باشند.
دریافت شهروندی کانادا
برای دریافت شهروندی یا تابعیت کانادا متقاضی درخواست خود را آماده کرده و از طریق این لینک به اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا می‌فرستد. متقاضی می‌تواند برای همسر و فرزند خود نیز درخواست شهروندی کانادا را ارسال نماید. سپس متقاضی طی یک مصاحبه کوتاه با افسر مهاجرت در IRCC اقامت دایمی خود را دریافت می‌کند.
ورود از خاک آمریکا به کانادا
دولت کانادا محدودیت‌هایی را برای درخواست پناهندگی در بندر رسمی ورودی زمینی اعمال کرده است. بر اساس یک توافق‌نامه، افرادی که از ایالات متحده به کانادا می‌آیند نمی‌توانند در مرز کانادا تقاضای پناهندگی کنند، مگر این‌که واجد شرایط استثنا در این توافق باشند. داشتن ویزای معتبر کانادا، مجوز کار یا مجوز تحصیل، افراد زیر 18 سال که بدون والدین در ایالات متحده اند، داشتن اعضای خانواده نزدیک در کانادا، مواجه شدن با مجازات اعدام در کشور خود یا ایالات متحده و یا بودن یک فرد بدون تابعیت که در ایالات متحده مقیم است از استثنائات می‌باشند. همسر، شریک زندگی مشترک، قیم قانونی، فرزند، پدر، مادر، خواهر، برادر، پدرکلان، مادرکلان، نواسه، عمه، برادرزاده یا خواهرزاده از اعضای خانواده نزدیک به شمار می‌روند.
جلوگیری اخراج از کانادا
کشور کانادا متعهد شده که افراد را در صورت در معرض خطر قرار گرفتن آزار و اذیت در کشور اصلی شان، از این کشور اخراج ننماید. در صورتی‌که درخواست پناهدگی متقاضیان در کاناد رد شود، باید از خاک کانادا خارج شوند. اما امکان این نیز وجود دارد تا متاضیانی‌که درخواست آن‌ها رد گردیده از اخراج شان جلوگیری نمایند. از این‌رو افرادی که امر اخراج برای آن‌ها صادرشده، می‌توانند به اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا برای ارزیابی ریسک پیش از اخراج (Pre-Removal Risk Assessment - PRRA) درخواست نمایند. افسر PRRA این درخواست را بررسی خواهد نمود. به کاندیدهای واجد شرایط برای PRRA، تقاضانامه و راهنمای آن ارسال خواهد شد. پس از انجام گرفتن این کار، دستور اخراج افراد به حالت تعلیق درخواهد آمد. متقاضیان PRRA می‌توانند با استفاده از این فرصت، یک نامه و اسناد را ارایه می‌نمایند که در صورت اخراج از کانادا با چه خطراتی در کشور شان مواجه خواهند شد.
کمک و مشوره
معلومات در مورد پناهندګی کانادا را در وبسایت اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا مطالعه نمایید. برای دریافت معلومات بیشتر در رابطه به ارایه درخواست پناهندگی به محض ورود به خاک کانادا به این لینک مراجعه نموده می‌توانید. برای دانستن طی مراحل درخواست در IRB به این لینک مراجعه نمایید.